Danh ca Tony Bennett qua đời

Theo AP, đại diện của nghệ sĩ xác nhận thông tin nhưng không thông báo nguyên nhân cụ thể. Ông nhiều năm nay mắc bệnh Alzheimer, cố gắng giành giật lại trí nhớ để gắn bó âm nhạc.

Ở tuổi ngoài 90, ông đều đặn tập nhạc cùng nghệ sĩ piano lâu năm Lee Musiker. Lần biểu diễn gần nhất của ông là hồi tháng 3/2020 tại Trung tâm nghệ thuật Count Basie ở Red Bank, New Jersey. Trước Covid-19, ông vẫn lưu diễn thường xuyên. Ông có thể hát trong suốt 90 phút mà không có bất kỳ sai sót nào. Vợ danh ca – Susan – từng nói: “Anh ấy không còn là Tony trong quá khứ. Nhưng khi hát, anh ấy vẫn là Tony”.

Gayatri Devi – nhà thần kinh học, bác sĩ chẩn đoán bệnh cho Tony vào năm 2016 – nói ông gặp vấn đề về nhận thức nhưng nhiều vùng khác của não vẫn hồi phục và hoạt động tốt. “Ở tuổi 95, ông ấy đang làm được rất nhiều điều mà những người không bị mất trí nhớ không thể làm được. Ông ấy thực sự là biểu tượng hy vọng cho những người mắc chứng rối loạn nhận thức”, Gayatri Devi nói năm 2021.

Tonny Bennett được mệnh danh là nghệ sĩ vĩ đại cuối cùng của thế kỷ 20. Suốt sự nghiệp, ông phát hành hơn 70 album, thắng hơn 20 giải Grammy, trong đó có giải Thành tựu trọn đời năm 2001. Danh ca được yêu mến bởi chất giọng trầm ấm, phong thái trình diễn điềm tĩnh, nhã nhặn. Frank Sinatra từng nói: “Tony Bennett là ca sĩ giỏi nhất trong ngành. Ông truyền cảm hứng cho tôi mỗi khi thưởng thức. Ông tạo động lực cho tôi. Ông hiểu được ý tưởng của các nhà soạn nhạc và có lẽ còn hơn thế nữa”.

Ông sinh ra trong gia đình có cha là người Italy nhập cư đến Mỹ. Cha truyền cho Tonny Bennett tình yêu ca hát nhưng ông không may mắn mất sớm, khi danh ca mới lên 10 tuổi. Mẹ ông làm nghề may vá, chật vật nuôi ba con. Ông được học những bài nhạc đầu tiên ở trường trung học, nhưng sau đó phải bỏ học để phụ giúp gia đình. Ông từng chiến đấu trong Chiến tranh Thế giới thứ hai, ca hát nghiệp dư thời ở trong quân đội. Một trong những bản thu đầu tiên của ông có từ năm 1946, phát trên đài phát thanh của Mỹ, là bản nhạc blues St. James Infirmary.

 

 

‘I Left My Heart in San Francisco’ – Tony Bennett

Ca sĩ sau đó học thêm về sân khấu, nhạc kịch và nghệ thuật opera của Italy. Tony luôn nhớ bài học từ một trong những giáo viên thanh nhạc đầu tiên của ông – Miriam Spier. Bà khuyên ông tuyệt đối không bắt chước ca sĩ khác bởi điều đó chỉ khiến ông trở thành một trong những người hát bè. Spier khuyến khích ông tìm hiểu nhạc sĩ mà mình yêu thích, cách họ đặt câu, viết nhạc. Tony Bennett từng nói được truyền cảm hứng bởi các nghệ sĩ nhạc jazz như pianist Art Tatum, saxophone Lester Young và Stan Getz.

Năm 1947, ông được chú ý với bài Fascinatin’ Rhythm, xếp sau Rosemary Clooney trong chương trình radio Arthur Godfrey’s Talent Scouts. Bước ngoặt sự nghiệp của ông là năm 1949, được ca sĩ Pearl Bailey mời tham gia biểu diễn tại câu lạc bộ ở Greenwich Village. Nghệ sĩ hài Bob Hope khi ấy đã ấn tượng với ca sĩ, mời ông diễn mở màn tại Nhà hát Paramount nổi tiếng. Bob Hope cũng là người đặt cho ông nghệ danh Tony Bennett, thay vì tên thật khá dài là Anthony Dominick Benedetto.

Năm 1950, ông ký hợp đồng với hãng đĩa lớn Columbia Records, nổi tiếng với đĩa đơn The Boulevard of Broken Dreams. Nghệ sĩ tiếp tục gây chú ý với các bản hit như Because of You, Rags to Riches, Blue Velvet, Cold, Cold Heart. Sự nghiệp của ông đạt đến đỉnh cao vào năm 1960, với album San Francisco. Giai đoạn này, ông nhiều lần xung đột với hãng đĩa vì không muốn hát jazz theo phong cách thị trường. Bennett rời Columbia Records năm 1972, thành lập hãng thu âm riêng. Ông sản xuất hai album song ca với nghệ sĩ dương cầm theo trường phái ấn tượng Bill Evans, được coi là tác phẩm kinh điển của nhạc jazz. Dù được giới chuyên môn đánh giá cao, hãng đĩa khiến ông khủng hoảng tài chính và gặp nhiều biến cố.

 

 

‘Because of You’ – Tony Bennett

Tờ AP nhận xét sự nghiệp của Bennett từng có giai đoạn chững lại khi bước sang tuổi 40. Thế nhưng khi ở tuổi 60, ông và con trai đã tìm ra cách đưa âm nhạc của mình đến gần với thế hệ khán giả trẻ. Ông xuất hiện trên nhiều chương trình ăn khách như Late Night with David Letterman, The Simpsons. Nghệ sĩ là người dẫn chương trình MTV Music Video Awards 1993 cùng Red Hot Chili Peppers, là khách mời show MTV Unplugged 1994.

Album cuối cùng của ông là Love for Sale, hợp tác Lady Gaga, phát hành năm 2021, bán được 41.000 bản đĩa cứng và trực tuyến khi ra mắt. Trước đó, năm 2014, ở tuổi 88, ông phá kỷ lục của chính mình khi là nghệ sĩ biểu diễn lớn tuổi nhất còn sống có album đoạt quán quân Billboard 200, với Cheek to Cheek (hợp tác Lady Gaga). Năm 2011, ông cũng có album Duets II đoạt quán quân với các bài song ca cùng nhiều ngôi sao đương đại như Gaga, Carrie Underwood và Amy Winehouse.

 

 

Tony Bennett và Lady Gaga hát “Cheek to cheek”

Cuộc hôn nhân của ông với nghệ sĩ Patricia Beech đổ vỡ năm 1971. Tony sau đó kết hôn với Sandra Grant nhưng chia tay năm 1984. Giai đoạn này, ông gặp nhiều khó khăn trong sự nghiệp lẫn cuộc sống: Không có hợp đồng thu âm, suýt phá sản vì nợ nần và căn nhà của ông ở Los Angeles bị cơ quan thuế tịch thu. Sau khi bị sốc thuốc và suýt chết năm 1979, ông tìm lại ý nghĩa cuộc sống. Nghệ sĩ để con trai, Danny, trở thành quản lý. Ông từ bỏ thói quen sử dụng ma túy, giải quyết các rắc rối tài chính, chuyển về New York sống và thực hiện hơn 200 buổi biểu diễn mỗi năm.

Những năm cuối đời, ông sống bên người vợ thứ ba – Susan, hai con gái Johanna và Antonia, hai con trai Danny và Dae, chín người cháu.

Ông nhận Giải thưởng Quốc gia dành cho nghệ sĩ năm 2006. Ông cũng giành hai giải Emmy cho các show Tony Bennett Live By Request: A Valentine Special (1996) và Tony Bennett: An American Classic (2007).

Ngoài ca hát, Bennett theo đuổi niềm đam mê hội họa, đặc biệt là ký họa. Những bức tranh của ông, bao gồm chân dung nhiều đồng nghiệp, ký tên Benedetto, được trưng bày trong các bộ sưu tập công cộng và tư nhân của Bảo tàng Nghệ thuật Mỹ Smithsonian (Washington).

Thanh Thanh (theo AP)